Tiroid (Guatr) Bezi Nedir?
Tiroid bezi boynumuzda nefes borumuzun önünde yer alan, şekil itibari ile kelebeğe benzeyen, ve metabolizmayı düzenleyen hormonlar salgılayan bir endokrin bezdir. Boyunun ön kısmında ve adem elmasının altında bulunur. Tiroid bezi üretmiş olduğu hormonları kan yolu ile ilgili organ ve sistemleri etkilemek üzere vücuda göndererek bütün hücreler üzerinde etki eder.
Tiroid bezi anne karnından itibaren çalışmaya başlar ve metabolizmanın düzenlenmesinde çok önemli rolleri vardır. Salgılamış olduğu hormonlar insan vücudunun enerji tüketimi düzenlemekle birlikte insan vücudunun yapıtaşlarını oluşturan proteinlerin sentezlenmesi ve fonksiyon görmesinde rol alır. Tiroid bezi hormonlarını en küçük yapı taşı olan foliküller aracılığı ile üretip depolar ve salgılar. Bezden salgılanan hormonlar T3(tiroidotronin) T4(tiroksin) ve kalsiyum metabolizmasında rol alan kalsitonindir. Tiroid bezi bu salgılamış olduğu hormonları insan beyninde bulunan ve vücudun salgılarının kontrol eden şef bez hipotalamus ve hipofiz bezlerinden aldığı uyarılar ile üretip salgılamaktadır.
Tiroid hormonları vücudun besin emilimi hızı ve bunların işleyişi, barsakların haraketleri ile birlikte vücudun enerji kaynaklarının kullanılış şekli ve bunların depo edilme şekillerinde rol oynamaktadır. Kalbimizin atış hızını ve gücünü de ayarlayarak vücudumuzda yeterli kan dolaşımının sağlanmasını yardımcı olur. Vücut ısısının bu etkiler ile düzenlenmesine neden olur.
Tiroid hormonları doğumdan önce doğumdan sonrasında beynimizin gelişimini ve bilişsel fonksiyonların tamamlanmasında rol almaktadır. Aynı zamanda üreme fonksiyonlarının düzenlenmesi ve menstrüel siklusun (adet döngüsü) düzenlenmesinde de rol almaktadır.
Aynı zamanda salgılamış olduğu kalsitonin isimli hormon aracılığı ile vücudun iskeleti olan kemiklerimiz üzerinde, kalsiyum metabolizmasına etki ederek bu yapı taşının yapılmasını ve yıkılmasını kendisi ile komşu olan paratiroid bezi ile birlikte düzenlemektedir.
Tiroid bezi hastalıkları genel olarak iki başlık altında toplanabilir. Birincisi fonksiyonları ile ilgili bozukluklar (aşırı-az çalışma), ikincisi ise yapısal bozukluklar (yaygın-nodüler büyüme)
İlgili içerik: Hipertiroidi (Tiroid Bezinin Aşırı Çalışması)