Tiroid Kanseri

Tiroid Kanserinde Risk Faktörü

Tiroid kanserine neyin neden olduğu net değil. Ancak bazı özel durumların tiroid kanserinin riskinde artışa neden olduğu bilinmektedir. Bunlar;

• Kadın cinsiyet
• Baş ve boyun bölgesine yapılan yüksek düzey radyasyon tedavisi
• Ailede tiroid kanseri olması
• Medüller tiroid kanseri, çoklu endokrin neoplazisi, Cowden sendromu ve ailesel adenomatöz polipoz gibi kalıtsal genetik sendromlar.

Tiroid Kanseri Türleri

Tiroid kanserleri, doku örneğinin mikroskop altında incelenmesinden sonra, tümörde bulunan hücre türlerine göre gruplara ayrılır. Tiroid kanserini türü uygulanacak tedavinin ve prognozun belirlenmesinde önemlidir.

Papiller tiroid kanseri: Tüm tiroid kanserlerinin %80’ nini oluşturur. Tiroid kanserinin en yaygın şekli olan papiller tiroid kanseri, tiroid hormonları üreten ve depolayan foliküler hücrelerden kaynaklanır. Papiller tiroid kanseri her yaşta ortaya çıkabilir, ancak çoğu zaman 30 ila 50 yaş arasındaki insanları etkiler. Bu kanser türü yavaş büyür. Papiller tiroid kanseri sıklıkla boyundaki lenf bezlerine yayılsa da hastalık tedaviye çok iyi yanıt verir. Papiller tiroid kanseri yüksek oranda tedavi edilebilir ve nadiren ölümcüldür.

Foliküler tiroid kanseri: Tiroid kanserlerinin %15’ ni oluşturur. Foliküler tiroid kanseri de tiroidin foliküler hücrelerinden kaynaklanır. 50 yaşın üstü hastalarda daha sık görülür. Hurthle hücreli kanser, nadir görülen ve potansiyel olarak daha agresif bir foliküler tiroid kanseri türüdür. Bu kanserin kemiklere ve organlara yayılma olasılığı daha yüksektir. Yayılım gösteren vakalarda tedavi daha zor olabilir.

Medüller tiroid kanseri: Tiroid kanserlerinin %2’ sini oluşturur. Medüller tiroid kanseri, kalsitonin hormonu üreten C hücrelerinden köken alır. Bu sebepten dolayı kanda yükselen kalsitonin seviyeleri, medüller tiroid kanserinin tanısını erken koymada yardımcı olabilir. Bazı genetik sendromlar medüller tiroid kanseri riskini artırır, ancak bu genetik bağlantı nadirdir.

Anaplastik tiroid kanseri: Tiroid kanserlerinin %2’ sidir. Foliküler hücrelerde başlayan nadir görülen bir tiroid kanseri türüdür. Hızla büyür ve tedavisi çok zordur. Anaplastik tiroid kanseri tipik olarak 60 yaş ve üstü yetişkinlerde görülür.

Tiroid Kanseri Belirtileri

Tiroid Kanseri Belirtileri Nelerdir? Tiroid kanseri genelde belirti vermeyen bir hastalıktır. Bazı durumlarda guatr nedeniyle takip edilen hastalarda ortaya çıkabilmektedir. Aynı zamanda başka bir durum için hasta muayene edilirken de bu kanseri varlığı fark edilebilmektedir. Nadiren de olsa boyunda kitle oluşumuna ve ses kısıklığına neden olabilmekte ve bu belirtiler sayesinde anlaşılabilmektedir. Ayrıca yutkunma güçlüğü gibi sorunların da belirtiler arasında yer alabildiği bilinmektedir.

Oldukça nadir durumlarda kemik kırıkları ve zehirli guatr ile kendini ortaya çıkarabilmektedir. Bu kansere yakalanan hastaların belirli bir kısmında ishal, yorgunluk ve yüzde kızarma belirtilerinin oluştuğu gözlemlenmektedir. Bir bireyde tiroid nodülü olup olmadığına dair net sonuç veren yöntem tiroid ultrasonografisidir. Eski dönemlerde uygulanan yöntemlerin yerine şu an ultrasonografi daha sık uygulanmaktadır. Oldukça gelişen tanı yöntemleri sayesinde hastalara doğru bir şekilde teşhis koyulabilmektedir. Bu gelişmeler sayesinde tiroid kanseri daha başlangıç seviyesinde iken tespit edilebilmektedir. Ancak bunlara rağmen yine de ultrason ile tespit edilemediği durumlarda olabilmektedir.

Tiroid kanseri belirtileri arasında en yaygın olan durum ise boynun ön kısmında oluşan şişliktir. Bu noktada tiroid bezi olduğundan dolayı bir büyüme gözlemlenmektedir. Bireyin yutkunmasını güçleştiren bu durum öksürüğe ve takılma hissine de neden olabilmektedir. Bazı durumlarda tesadüfen fark edilen bu durum mutlaka kontrol ettirilmelidir. Çünkü erken teşhis sayesinde hastaların iyileşme oranı yükselebilmektedir. Böylelikle hastaların sağlığına kavuşma hızı da artış gösterebilmektedir.

İlk evrelerde herhangi bir belirti vermeyen hastalık türü olduğu söylenmektedir. Fakat ilerleyen dönemlerde şu belirtiler ortaya çıkabilmektedir:

• Boyunda şişlik ve yumru
• Nefes almada zorluk
• Ses kısıklığı
• Yutma güçlüğü
• Kemik erimesi
• Boyundan kulaklara doğru ağrı
• Kan ve kolesterol değerlerinde düşüş
• Yorgunluk
• Kilo artışı
• Sinirlilik
• Cinsel isteksizlik

Tiroid Kanseri Tanı

Tıbbi Öykü ve Fizik Muayene: Hasta şikayetleri dikkatlice irdelenir. Özelikle geçmişte radyasyona maruz kalma ve ailede tiroid kanseri öyküsü gibi risk faktörleri sorgulanır. Fizik muayenede tiroiddeki fiziksel değişiklikleri hissetmek için boyun muayenesi yapılır. Tiroid nodülleri ve boyundaki oluşabilecek lenf nodları incelenir. 

Kan testleri: Kan testleri, tiroid bezinin normal çalışıp çalışmadığını belirlemeye yardımcı olur.

Ultrasonografik görüntüleme: Ultrason, tiroidin anatomisini, tiroid nodülünü, bu nodülün kanser şüphesinin olup olmadığını ortaya koyar.  

Tiroid biyopsisi: Şüpheli görülen tiroid nodüllerinden, ultrason altında iğne yardımı ile yapılan bir işlemdir. İşlem lokal anestezi altında muayenehane şartlarında yapılabilir. Alınan örnek patoloji uzmanı tarafından değerlendirilerek tanı konulmaya çalışılır.

Diğer görüntüleme testleri: Bazı durumlarda kanserin tiroid dışına yayılıp yayılmadığını belirlemesine yardımcı olmak için  BT, MRI ve nükleer görüntüleme testleri de istenilebilir. 

Genetik test: Medüller tiroid kanseri olan kişilerde, diğer endokrin kanserleriyle ilişkili olabilecek genetik değişiklikler olabilir. Kanser riskiniz artıran genleri araştırmak için genetik test isteyebilir.

Tiroid Kanseri Neden Olur?

Tiroid Kanseri Neden Olur? Tiroid bezine bağlı olarak gelişen 3 ana hastalık söz konusudur. Bunlar guatr, tiroid iltihaplanması ve tiroid kanseri olarak bilinmektedir. Tiroid bezi hastalıkları içerisinde en sık görülen ise tiroid nodülleridir. Türkiye’de özellikle iyottan fakir beslenilmekte olan illerde, guatr sıklığı ile daha sık karşılaşılmaktadır. Hastalıkta cinsiyet farklılığa önemlidir. Cinsiyet dağılımına bakıldığında kadınlarda erkeklere oranla 5 kat daha fazla görülmektedir.

İlgili içerik: Tiroid (Guatr) Bezi

Tiroid Kanseri Tedavi Seçenekleri

Tiroid kanseri tedavi seçenekleri; tiroid kanserinizin tipine ve evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve tercihlerinize göre değişiklik göstermektedir.

Cerrahi: Tiroid kanseri için en yaygın uygulanan tedavi şeklidir. Hangi ameliyatı önerebileceği, tiroid kanserinin tipine, kanserin boyutuna, kanserin tiroid dışına yayılıp yayılmadığına ve tüm tiroid bezinin ultrason muayenesinin sonuçlarına bağlıdır. Tiroid bezinin tamamı yada yarısı çıkarılabilir. Ayrıca boyun yan kısmında kanser şüpheli lenf nodları varsa bu bölgeninde temizlenmesi gerekebilir.

Tiroid cerrahisi kanama ve enfeksiyon riski taşır. Ameliyat sırasında paratiroid bezlerinizde hasar meydana gelebilir ve bu da vücudunuzda düşük kalsiyum seviyelerine neden olabilir. Ameliyattan sonra ses tellerinize bağlı sinirlerin normal şekilde çalışmaması riski de vardır, bu da ses teli felcine, ses kısıklığına, ses değişikliklerine veya nefes almada zorluğa neden olabilir.

Radyoaktif iyot tedavisi: Genellikle tiroidektomiden sonra kalan sağlıklı tiroid dokusunu ve ameliyat sırasında çıkarılmayan mikroskobik tiroid kanseri alanlarını yok etmek için kullanılır. Radyoaktif iyot tedavisi, tedaviden sonra tekrarlayan veya vücudun diğer bölgelerine yayılan tiroid kanserini tedavi etmek için de kullanılabilir. Radyoaktif iyot öncelikle tiroid hücreleri ve tiroid kanseri hücreleri tarafından alınır, bu nedenle vücudunuzdaki diğer hücrelere zarar verme riski düşüktür.

Tiroid hormon tedavisi: Tiroidek bezi alındıktan sonra ömür boyu tiroid hormonu ilacı alınması gerekebilir. Tedavinin iki faydası vardır. Birincisi eksik olan tiroid hormunu yerine koymak ve böylece metabolizma için gerekli hormon resplasmanını sağlamak, ikincisi ise hipofiz bezinden salgılana tiroid uyarıcı hormon (TSH) üretimini baskılamaktır. TSH seviyelerinin yüksek olması, kalan kanser hücrelerinde büyümeye neden olabilir.

Harici Radyasyon Tedavisi: Ameliyatın gerçekleştirilemediği ve radyoaktif iyot tedavisinden sonra kanseriniz büyümeye devam ettiği vakalarda önerilebilir. Radyasyon tedavisi, kanserinizin tekrarlama riskinin artması durumunda ameliyattan sonra da önerilebilir.

Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek veya büyümesini durdurmak için damar yoluyla ya da ağızdan verilen kimyasal ilaçlardır. Tiroid kanserinde çok az hastada ihtiyaç duyulur. Bazı özel durumlarda radyasyon tedavisi ile birleştirilebilir.